Τρίτη 20 Μαρτίου 2012

Hugo: ένα βιβλίο, μία ταινία, ένα τραγούδι


Στην εφεύρεση του Ουγκό Καμπρέ,(εκδόσεις Πατάκη) ο Μπράιαν Σέλζνικ λέει στον αναγνώστη «θέλω να φανταστείτε τον εαυτό σας καθισμένο στο σκοτάδι, όπως όταν ξεκινάει μια κινηματογραφική ταινία.» Αυτό κάνω, ξεφυλλίζω το βιβλίο και ανοίγει η αυλαία του κινηματογράφου. Νιώθω να βρίσκομαι σε μια ιδιωτική προβολή. Οι ζωγραφιές του Σελζνίκ, χωρίς λόγια, ξεκινούν την αφήγηση: Το Παρίσι του μεσοπολέμου ζωντανεύει και ακολουθώ την ιστορία ενός μικρού ορφανού αγοριού, του Ουγκό, που κουρδίζει τα ρολόγια στον σιδηροδρομικό σταθμό της γαλλικής πρωτεύουσας. Μετά από διάφορα παιχνίδια της μοίρας, ο Ουγκό γνωρίζει έναν μυστηριώδη παιχνιδοπώλη και ένα εκκεντρικό κορίτσι που λατρεύει τα βιβλία. Η κρυφή ζωή του αγοριού και το πιο πολύτιμο μυστικό του κινδυνεύουν να αποκαλυφθούν. Ο δημιουργός του βιβλίου Μπράιν Σέλζνικ, χτίζει διάφορους γοητευτικούς ήρωες και τους μπερδεύει σε ένα γαϊτανάκι αποκαλύψεων για να πει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον Ζωρζ Μελιές και τον τρόπο που τον έκανε να ονειρεύεται, με τη μηχανή των ονείρων, τον κινηματογράφο.

Στο βιβλίο ο λόγος και εικόνα συνυπάρχουν με την ίδια βαρύτητα για την επίτευξη αφήγησης. Ο Σέλζνικ, ένας βραβευμένος εικονογράφος, έχει σχεδιάσει σχεδόν το μισό μέρος της πλοκής. Ζωγραφιές και κείμενο μοιράζονται τον ίδιο όγκο από τις περίπου 600 σελίδες του τόμου. Οι ζωγραφιές, με τόση λεπτομέρεια σχεδιασμένες, και με τόσο κινηματογραφικό τρόπο διαδοχικά βαλμένες, θυμίζουν βουβή ταινία που διακόπτεται για να εμφανιστούν τα καρέ με το κείμενο από τα λόγια των ηρώων. Οι ήρωες, τόσο προσφιλείς και τόσο αθώοι. Ερωτευμένοι με το σκοτάδι του κινηματογράφου και τη μυρωδιά των παλιών βιβλίων. Ένας έρωτας που θα τους παραδώσει στις μανίες τους: ο μικρός Ουγκό, ένας εν δυνάμει σινεφίλ, κάποτε ένα σκηνοθέτης (;) γοητεύεται από τον κόσμο των ονείρων που ζωντανεύει μπρος στα μάτια του, στη μεγάλη οθόνη. Η μικρή φίλη του, μία βιβλιοφάγος, μία μελλοντική παθιασμένη αναγνώστρια, μία φιλόδοξη συγγραφέας (;) που της αρέσει να χάνεται πίσω από στοίβες βιβλίων.


Βιβλίο και κινηματογράφος. Τι όμορφος συνδυασμός. Εκεί που τελειώνει το ένα αρχίζει το άλλο. Εκεί που τελειώνει το βιβλίο του Ουγκό, ξεκινά η ταινία του Χιούγκο.

Ο ξεχωριστός τρόπος που επέλεξε να πει «ευχαριστώ» στον Ζωρζ Μελιέ ο συγγραφέας και σχεδιαστής, ενέπνευσε τον Μάρτιν Σκορτσέζε για να κάνει την πρώτη του τρισδιάστατη ταινία. Στην βραβευμένη με πέντε Όσκαρ κινηματογραφική μεταφορά (διακρίσεις στον τομέα της τεχνολογίας κυρίως) ο Σκορτσέζε κόβει και ράβει το βιβλίο του Σέλζνικ, πειράζει λίγο τους ήρωες, (για παράδειγμα προσθέτει έναν κωμικό Επιθεωρητή- Σάσα Μπάρον Κοέν που δεν υπάρχει στο βιβλίο) και το μπολιάζει με αυτούσιες σκηνές από τις ταινίες του Μελιές, χρησιμοποιώντας, πάντα, την σύγχρονη τρισδιάστατη τεχνολογία. Το αποτέλεσμα: Ένα παραμυθένιο ταξίδι στις απαρχές του κινηματογράφου. Πόσο οξύμωρο φαντάζει, όμως, το ότι ο Σκορτσέζε χρησιμοποίησε τη σύγχρονη τρισδιάστατη τεχνολογία (χωρίς να πλησιάσει το Άβαταρ) για να μας θυμίσει πόσο όμορφη και γοητευτική ήταν η απλότητα των πρώτων κινηματογραφικών ταινιών.

Και μπορεί η μουσική της ταινίας να στριφογυρίζει γύρω από την Jazz και το Swing του μεσοπολέμου, διαβάζοντας το βιβλίο και βλέποντας την ταινία, στο soundtrack του μυαλού μου ήταν οι Smashing Pumpkins. Παράλογο θα πει κανείς, μα ήταν το Tonight, Tonight (από το Mellon Collie and the Infinite Sadness του 1995) το τραγούδι που σιγοψιθύριζα στον Ουγκό. Με το βιντεοκλίπ του Tonight, ο Billy Corgan και η παρέα του με είχαν τότε ταξιδέψει πρώτοι στον κόσμο του Μελιές. Με είχαν πάει στο χαμογελαστό φεγγάρι για να αντιμετωπίσω εξωγήινους με όπλο μια ομπρέλα, με είχαν βυθίσει στην πυθμένα τις θάλασσας για να συναντήσω γοργόνες και είχα σωθεί από ένα πλοίο που έτυχε να περνάει. Το πλοίο λεγόταν S.S. Mellies.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου